Λειτουργική Προπόνηση
Η λειτουργική προπόνηση είναι μια νέα μέθοδος προπόνησης που βασίζεται σε ευρέως αποδεκτές προπονητικές αρχές.
Σαν λειτουργική προπόνηση ορίζεται το σύνολο των ασκήσεων που εκπαιδεύουν-προπονούν σε κινήσεις που είναι απαραίτητες για τη δραστηριότητα του ατόμου, σε συνδυασμό με προπονητικές παραμέτρους που εξυπηρετούν τις καθημερινές δραστηριότητες ή τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Το αποτέλεσμα της λειτουργικής προπόνησης είναι η βελτίωση της ευκινησίας, των αντανακλαστικών, της σταθεροποίησης, της ταχύτητας και της δύναμης αντίδρασης, όπου το σώμα έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίσει τις αλλαγές στο κέντρο βάρους για να μπορεί να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά.
Για να χαρακτηριστεί η προπόνηση λειτουργική πρέπει οι ασκήσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα προπόνησης να συγκεντρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
α) Να ενεργοποιούν τα νωτιαία αντανακλαστικά
β) Να διατηρούν οριακά το κέντρο βάρους του σώματος πάνω από τη βάση στήριξής του
γ) Να συνδυάζονται ασκήσεις ανοικτής και κλειστής αλυσίδας κίνησης
δ) Να βελτιώνουν τη νευρομυϊκή συναρμογή
ε) Να εξασφαλίζεται η ισορροπία δύναμης μεταξύ αγωνιστών και ανταγωνιστών μυών
στ) Να ενεργοποιούνται οι μυς σταθεροποίησης
ζ) Να χρησιμοποιείται το ενεργό εύρος κίνησης
η) Να χρησιμοποιούνται τα ελαστικά στοιχεία των μυών
θ) Να αυξάνουν την ταχύτητα αντίδρασης
ι) Να προσφέρουν κάθετη και μη-κάθετη αντίσταση
κ) Να δίνουν δυνατότητα κίνησης σε όλες τις κατευθύνσεις
Η προπόνηση να δημιουργεί προσαρμογές που να εξυπηρετούν τις καθημερινές δραστηριότητες ή τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, δηλαδή να ασχολούμαστε με την προπόνηση των κινήσεων και όχι των μυϊκών ομάδων.
Αυτό που είναι λειτουργικό για ένα άτομο μπορεί να μην είναι λειτουργικό για κάποιο άλλο, για το λόγο αυτό τα προγράμματα λειτουργικής προπόνησης πρέπει να σχεδιάζονται με βάση τη λειτουργική αξιολόγηση του μυοσκελετικού συστήματος του ατόμου και τη δραστηριότητα που το άτομο θέλει να αυξήσει τη σωματική του απόδοση.
Στη λειτουργική προπόνηση μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ασκήσεις με το βάρος του σώματος, ασκήσεις με ελεύθερα βάρη, ασκήσεις με λάστιχα, ασκήσεις με τροχαλίες, ασκήσεις σε ασταθές επίπεδο, ασκήσεις σε ασταθή επιφάνεια, ασκήσεις με fit ball και ασκήσεις με medicine ball.
Η λειτουργική προπόνηση βρίσκει εφαρμογή σε αθλητές όλων των αθλημάτων και είναι απαραίτητη για τη σωστή προσαρμογή της προπόνησης ανάλογα ε το άθλημα.
Η λειτουργική προπόνηση μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά και τον μέσο άνθρωπο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την πρόληψη και αντιμετώπιση κακώσεων, αλλά ακόμη και στην προσπάθεια του να μειώσει το σωματικό του βάρος.
Τέλος πρέπει να γνωρίζουμε ότι η λειτουργική προπόνηση δεν αντικαθιστά άλλες παραδοσιακές μεθόδους προπόνησης όπως η προπόνηση για την ανάπτυξη της μέγιστης δύναμης και η προπόνηση για την ανάπτυξη της ταχυδύναμης.
Η λειτουργική προπόνηση είναι μια νέα μέθοδος προπόνησης που βασίζεται σε ευρέως αποδεκτές προπονητικές αρχές. Σαν λειτουργική προπόνηση ορίζεται το σύνολο των ασκήσεων που εκπαιδεύουν-προπονούν σε κινήσεις που είναι απαραίτητες για τη δραστηριότητα του ατόμου, σε συνδυασμό με προπονητικές παραμέτρους που εξυπηρετούν τις καθημερινές δραστηριότητες ή τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Το αποτέλεσμα της λειτουργικής προπόνησης είναι η βελτίωση της ευκινησίας, των αντανακλαστικών, της σταθεροποίησης, της ταχύτητας και της δύναμης αντίδρασης, όπου το σώμα έχει τη δυνατότητα να αντισταθμίσει τις αλλαγές στο κέντρο βάρους για να μπορεί να κινηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά.
Για να χαρακτηριστεί η προπόνηση λειτουργική πρέπει οι ασκήσεις που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα προπόνησης να συγκεντρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
α) Να ενεργοποιούν τα νωτιαία αντανακλαστικά
β) Να διατηρούν οριακά το κέντρο βάρους του σώματος πάνω από τη βάση στήριξής του
γ) Να συνδυάζονται ασκήσεις ανοικτής και κλειστής αλυσίδας κίνησης
δ) Να βελτιώνουν τη νευρομυϊκή συναρμογή
ε) Να εξασφαλίζεται η ισορροπία δύναμης μεταξύ αγωνιστών και ανταγωνιστών μυών
στ) Να ενεργοποιούνται οι μυς σταθεροποίησης
ζ) Να χρησιμοποιείται το ενεργό εύρος κίνησης
η) Να χρησιμοποιούνται τα ελαστικά στοιχεία των μυών
θ) Να αυξάνουν την ταχύτητα αντίδρασης
ι) Να προσφέρουν κάθετη και μη-κάθετη αντίσταση
κ) Να δίνουν δυνατότητα κίνησης σε όλες τις κατευθύνσεις
Η προπόνηση να δημιουργεί προσαρμογές που να εξυπηρετούν τις καθημερινές δραστηριότητες ή τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες, δηλαδή να ασχολούμαστε με την προπόνηση των κινήσεων και όχι των μυϊκών ομάδων.
Αυτό που είναι λειτουργικό για ένα άτομο μπορεί να μην είναι λειτουργικό για κάποιο άλλο, για το λόγο αυτό τα προγράμματα λειτουργικής προπόνησης πρέπει να σχεδιάζονται με βάση τη λειτουργική αξιολόγηση του μυοσκελετικού συστήματος του ατόμου και τη δραστηριότητα που το άτομο θέλει να αυξήσει τη σωματική του απόδοση.
Στη λειτουργική προπόνηση μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ασκήσεις με το βάρος του σώματος, ασκήσεις με ελεύθερα βάρη, ασκήσεις με λάστιχα, ασκήσεις με τροχαλίες, ασκήσεις σε ασταθές επίπεδο, ασκήσεις σε ασταθή επιφάνεια, ασκήσεις με fit ball και ασκήσεις με medicine ball.
Η λειτουργική προπόνηση βρίσκει εφαρμογή σε αθλητές όλων των αθλημάτων και είναι απαραίτητη για τη σωστή προσαρμογή της προπόνησης ανάλογα ε το άθλημα.
Η λειτουργική προπόνηση μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά και τον μέσο άνθρωπο στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, την πρόληψη και αντιμετώπιση κακώσεων, αλλά ακόμη και στην προσπάθεια του να μειώσει το σωματικό του βάρος.
Τέλος πρέπει να γνωρίζουμε ότι η λειτουργική προπόνηση δεν αντικαθιστά άλλες παραδοσιακές μεθόδους προπόνησης όπως η προπόνηση για την ανάπτυξη της μέγιστης δύναμης και η προπόνηση για την ανάπτυξη της ταχυδύναμης.
